ปลูกไผ่บงหวาน

ไผ่บงหวานขยายพันธุ์ได้หลายวิธีด้วยกัน

ยุคเก่าก่อนนิยมขุดเหง้าและชำกิ่งแขนง แต่ตรงนี้มีประเด็นให้ต้องพูดถึงอยู่พอสมควร อายุของไผ่บงหวาน ตั้งแต่ต้นงอกจากเมล็ดไม่ต่ำกว่า 50 ปี ถ้าไผ่บงหวานงอกมาได้ 40 ปี หากขยายพันธุ์โดยการขุดเหง้ามาปลูก อายุให้ผลผลิตก็จะอยู่ได้ 10 ปีเศษเท่านั้น

ในฐานะที่เป็นคนท้องถิ่น และเฝ้ามองสิ่งที่เกิดขึ้น คุณยลชาญจึงได้ปลูกไผ่บงหวานเป็นการค้า ด้วยการเพาะเมล็ด ซึ่งประสบความสำเร็จดีมาก ระยะหลัง คนอยากซื้อพันธุ์ เขาจึงทำเผยแพร่

วิธีการเพาะเมล็ด เพาะในกระบะที่วัสดุเก็บความชื้นได้ดี ราว 3-4 สัปดาห์ ก็งอกแล้ว จากนั้นเลี้ยงดูอยู่ประมาณ 6 เดือน จึงนำลงปลูกได้

"ข้อดีของการเพาะเมล็ด อายุของต้นจะยืนยาว มากกว่า 50 ปีอย่างแน่นอน ที่สำคัญสามารถขนส่งสะดวก ตอนนี้มีผู้สนใจตามที่ต่างๆ สนใจซื้อไม่ต้องเสียค่าน้ำมันมาที่จังหวัดเลย แต่ส่งทางไปรษณีย์ได้ คนที่อยู่สุราษฎร์สั่งทางไปรษณีย์ นำไปปลูกได้ผลแล้ว โทร.กลับมาบอกเล่าด้วยความดีใจ" คุณยลชาญ บอก

วิธีการปลูกไผ่บงหวานนั้น ใช้ระยะระหว่างต้นระหว่างแถว 4 คูณ 4 เมตร พื้นที่ 1 ไร่ ปลูกได้ 100 ต้น จากต้นก็จะขยายเป็นกอ หลุมที่ปลูกกว้างราว 30 เซนติเมตร ลึก 50 เซนติเมตร หรืออาจจะแคบและตื้นกว่านี้ก็ได้ ระยะปลูกก็เช่นกัน หากมีที่ดินมากอาจจะใช้ระยะกว้างกว่านี้ หากปลูกผสมผสาน ไผ่บงหวานก็ไม่รังเกียจไม้อื่น ไม้ชนิดอื่นก็อยู่ร่วมกับบงหวานได้



ผลตอบแทน

หลายจังหวัดบอกว่า "เยี่ยม"

ตั้งแต่ที่มีการเผยแพร่ต้นพันธุ์ไผ่บงหวานจาก กม.19 ไป ปรากฏว่าคนที่นำไปปลูกบอกว่า เป็นพืชที่ลงทุนไม่สูง ให้ผลตอบแทนแก่เจ้าของได้ดีไม่น้อย ถึงแม้จะไม่หวือหวาเหมือนพืชอื่น แต่ก็ให้ผลตอบแทนแก่เจ้าของอย่างยุติธรรม

"คนที่นำไปปลูก สามารถทำรายได้ให้ดี ส่วนจะมากหรือน้อยแล้วแต่ผู้ปลูก บางคนปลูกต้นสองต้น เก็บผลผลิตได้ดีใจ เป็นฝีมือตัวเอง คนปลูกมากๆ ที่เคยลงในนิตยสารเทคโนฯ ก็นำพันธุ์ไปจาก กม.19 คนที่ปลูกต่างก็ชอบใจ" คุณยลชาญ บอก

ผลตอบแทนของไผ่บงหวาน ระยะปีสองปี ผลผลิตยังไม่มากนัก แต่เจ้าของก็สามารถเก็บมาปรุงอาหาร เก็บขายได้แล้ว งานเกษตรยุคใหม่น้ำดี ปุ๋ยพอเหมาะ ต้นไม้ตอบสนองให้กับเจ้าของได้เร็ว

เมื่อปีที่ 6 พื้นที่ปลูกไผ่บงหวาน 1 ไร่ เก็บผลผลิตหน่อได้อย่างต่ำ 500 กิโลกรัม ราคาหน่อบงหวานอยู่ระหว่าง 15-50 บาท ต่อกิโลกรัม หากคิดที่ราคา 25 บาท จะมีรายได้ต่อไร่ 12,500 บาท

หากเก็บผลผลิตได้ 1,000 กิโลกรัม ขายราคากิโลกรัมละ 20 บาท จะมีรายได้ 25,000 บาท ต่อไร่ เป็นการประเมินขั้นต่ำ

เมื่อมีการดูแลรักษาดี ไผ่บงหวานก็จะให้ผลผลิตได้มากกว่า 1 ตัน ต่อไร่ ต่อปีอยู่แล้ว

การดูแลรักษานั้น สิ่งสำคัญคือการแต่งต้น อย่าให้แน่นทึบเกินไป ที่จังหวัดปราจีนบุรี ไผ่ตงเขาไว้ลำไม่เกิน 8 ลำ ต่อกอ หน่อดกมาก ไผ่บงหวานก็เช่นเดียวกัน ไว้ต้นพอเหมาะหน่อก็ดก ปริมาณลำต้น ไม่ควรหนาแน่นเกินไป

คุณยลชาญบอกว่า ปุ๋ยสำคัญมาก ตามท้องถิ่นชนบท มีฟางข้าว มีแกลบ มูลวัว มูลควาย มูลไก่ ไปกองไว้ที่โคนต้นก็เป็นปุ๋ยอย่างดีแล้ว จะเสริมปุ๋ยสูตรก็ไม่ผิดกติกา โดยใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 สลับกับ 46-0-0 ก็จะให้ผลผลิตมากยิ่งขึ้น

น้ำมีความสำคัญ แต่เกษตรกรที่ปลูกไผ่บงหวานไว้ตามสวนหลังบ้านไม่มีระบบน้ำให้ ก็สามารถมีกินมีขาย

ผู้ปลูกบงหวานเป็นการค้าหลายรายไม่มีระบบน้ำให้

แต่หากอยากให้ออกก่อนฤดู ระบบน้ำและการเตรียมต้นโดยการใส่ปุ๋ยช่วยได้ หน่อบงหวานต้นฤดู จำหน่ายกันกิโลกรัมละ 50 บาท

คุณยลชาญบอกว่า ผู้ที่อยู่แถบนั้น สนใจงานปลูกแวะเวียนไปพูดคุยกันได้ โดยโทร.นัดหมายก่อนที่ (087) 853-0566 และ (080) 766-9732 หรือเข้าไปดูใน www.km19 bamboo.com

บุญมา ภูผาหมอก